همه چیز درباره نظام مهندسی
 
تاریخچه
قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان دراسفند ماه 1374 به تصویب رسید و جهت اجرا به وزارت مسکن وشهرسازی سابق ابلاغ گردید . به موجب این قانون ، در هر استان ازکشور، تشکیلاتی، به نام سازمان نظام مهندسی ساختمان استان، تشکیل می‌گردد. همچنین اشتغال اشخاص حقیقی و حقوقی به آن دسته از امور فنی در بخشهایساختمان و شهرسازی که توسط وزارت راه و شهرسازی تعیین می‌شود، مستلزم داشتن صلاحیت حرفه‌ای است. این صلاحیت در مورد مهندسان از طریق پروانه اشتغال به کار مهندسی و در مورد کاردانهای فنی و معماران تجربی از طریق پروانه اشتغال به کار کاردانی یا تجربی و در مورد کارگران ماهر از طریق پروانه مهارت فنی احراز می‌شود. مرجع صدور پروانه اشتغال به کار مهندسی و پروانه اشتغال به کار کاردانی و تجربی وزارت راه و شهرسازی و مرجع صدور پروانه مهارت فنی وزارت کار و امور اجتماعی تعیین می‌گردد. برهمین اساس وزارت راه و شهرسازی جهت تعیین صلاحیت مهندسان اقدام به برگزاری آزمون در7 رشته اصلی مندرج درقانون نظام مهندسی وکنترل ساختمان نمود.
آزمون ورود به حرفه در سالهای اولیه از کتاب قانون نظام مهندسی وبرخی مقررات ملی ساختمان که تا آن زمان تدوین شده بود ؛ برگزار گردید و بر همین اساس برخی از مهندسین موفق به دریافت پروانه اشتغال به کار مهندسی گردیدند ؛ تا اینکه روند برگزاری آزمون نظام مهندسی به سمتی حرکت نمود که علاوه بر اطلاعات دانشگاهی رشته تخصصی و آشنایی با مقررات ملی ساختمان که تاسال 1379 تقریبا کامل گردیده بود ؛دانسته های مهندسین رشته های مختلف در امور اجرایی و تجارب کاری مرتبط مورد آزمون قرارگرفت.
 
اهداف سازمان نظام مهندسی ساختمان
مهم‌ترین اهداف این سازمان مشخص‌کردن جایگاه دقیق مهندسان در اجرای پروژه‌ها است. این سازمان، مهندسان را در بالای هرم اجرای پروژه‌ها قرار میدهد و کارگران را به عنوان بدنه این هرم در نظر میگیرد. این مجموعه قصد دارد جامعه مهندسان را چه از نظر ثروت و چه از نظر فرهنگی در سطح بالایی از جامعه نگاه دارد، یکی از مهم‌ترین اهداف این سازمان نظارت دقیق بر ساختمان‌ها و حفاظت از جان مردم و بالا بردن ایمنی است. در حال حاضر این سازمان حدود 500 هزار نفر عضو دارد.
 
مصوبات سازمان نظام مهندسی ساختمان
اولین جرقه‌های سازمان نظام مهندسی ایران در خرداد 1352 زده شد. با کسب تجربه‌های فراوان اصلاحات بعدی در 1356 انجام شد. در سال 1371 قانونی تصویب شد که قرار شد 2 سال به صورت آزمایشی اعمال شود. قانون فعلی مصوب 1374 است. از آن سال تا کنون سازمان‌های نظام مهندسی به صورت سراسری گسترش یافته است. در شهرهایی با جمعیت زیاد و متوسط شعبه‌هایی از سازمان فعال میباشد. طی این مدت تحولات سریعی در این سازمان انجام شده و این نشان دهنده ظرفیت نهفته و امکان شکوفایی هر چه بیشتر این تشکل است.
آزمون نظام مهندسی
آزمون نظام مهندسی یا آزمون دریافت پروانه اشتغال به کارمهندسی توسط وزارت راه وشهرسازی و با همکاری سازمان سنجش آموزش کشور برگزار می گردد؛ که پس ازقبولی درآزمون فوق درصورت داشتن سایر شرایط ؛ مهندسان 7 رشته موفق به اخذ پروانه اشتغال به کارمهندسی درحدود صلاحیت حرفه ای خود خواهند شد.
رشته های مرتبط جهت دریافت مدارک نظام مهندسی
سازمان نظام مهندسی حداقل مهندسین 7 رشته را پوشش میدهد. مهندسین این 7 رشته در دانشگاه‌های مختلف و در رشته‌های عمران، برق، مکانیک ، معماری ، نقشه‌برداری، شهرسازی و ترافیک فعالند . رشته های تحصیلی مرتبط:شامل رشته ها وگرایش های دانشگاهی که بارشته های اصلی در ارتباط باشند؛ مانندرشته عمران - آب که رشته مرتبط با رشته عمران - عمران بوده ویا رشته برق - الکترونیک ویارشته مکانیک - جامدات و.... مهندسین مذکور با اتمام دوره لیسانس و یا فوق‌لیسانس اگر بخواهند از نتایج تصحیلاتی که در این زمینه وجود دارد برخوردار شوند مجبور خواهند بود در امتحانات نظام مهندسی شرکت کنند. به طور کلی برنامه‌هایی که سازمان نظام مهندسی اجرا میکند علاوه بر بالا بردن سطح علمی اعضا و برگزاری دوره‌های آموزشی و تعیین رتبه مهندسان و اعطای پروانه اشتغال برای آنان، نقش نظارتی بر اجرای پروژه‌ها نیز خواهد داشت. این نهاد در هنگام بلایای طبیعی با سایر نهادها همکاری میکند. بعلاوه از حقوق اجتماعی اعضای خود به صورت متشکل دفاع خواهد کرد و  تعرفه‌های خدمات مهندسی را تعیین خواهد کرد. 
شرایط شرکت کنندگان درآزمون نظام مهندسی
 جهت شرکت درآزمون نظام مهندسی مدارک مورد تایید وزارت علوم مورد قبول بوده و سایر مدارک مانند مدارک معادل امکان دریافت پروانه نظام مهندسی را نخواهند داشت. به منظور شرکت در آزمون نظام مهندسی داشتن حداقل مدرک کارشناسی ویا بالاتر الزامی است . که با توجه به رشته تحصیلی و یا گرایش دانشگاهی ؛ پروانه اصلی یا مرتبط صادر میگردد.  برای شرکت در آزمون پایه سوم نظام مهندسی باید سه سال از تاریخ فارغ التحصیلی شما گذشته باشد. شرکت در آزمون نیازمند عضویت در سازمان نظام مهندسی نمی‌باشد.
افرادی که کارت پایان خدمت ندارند نیز می‌توانند در آزمون شرکت کنند و در صورت قبولی، به مدت ۴ سال فرصت دارند تا با پایان دوره سربازی خود و اخذ کارت پایان خدمت، اقدام به ثبت نام در سازمان و دریافت پروانه خود کنند. پس توجه داشته باشید که قبل از دوره سربازی هم میتوانید در آزمون شرکت کرده و در صورت قبولی، به مدت ۴ سال قبولی تان رزرو می شود.
 
داشتن حداقل سابقه کار مرتبط با مدارک و براساس جدول زير :
 
مقطع تحصیلی
میزان سابقه کار
کارشناسی
3سال
کارشناسی ارشد
2سال
دکتری
1 سال
 

چگونه در آزمون نظام مهندسی موفق شویم؟
شما برای قبولی در آزمون، به حداقل ۳۰ سوال صحیح باید پاسخ دهید، اما باید مراقب نمره منفی هم باشید!
یکی دیگر از کارهایی که میتواند به شما کمک کند، استفاده از کلید واژه است، به این ترتیب که پس از مطالعه سوال و گزینه ها، کلمات کلیدی را در کلیدواژه جستجو کنید و از این‌طریق به مبحث مربوطه و صفحه مورد نظر رجوع نموده و سوال را پاسخ دهید، حتما ب خاطر داشته باشید که در این روش پس از یافتن مطلب مورد سوال، چند سطر قبل و بعد را هم مطالعه کنید زیرا گاهی اوقات نکاتی در قالب تبصره آورده می شوند که در دستیابی به پاسخ صحیح مؤثرند.
بعد از قبولی در آزمون نظام مهندسی چه کنیم؟
امیدوارم با توکل به خدا و تلاش خودتان در اولین باری که در آزمون شرکت کردید، نمره لازم برای قبولی را کسب نموده و قبول شوید. پس از قبولی در هر یک از آزمون های نظارت، اجرا و محاسبات آقایان در صورت داشتن کارت پایان خدمت و خانم ها به سازمان نظام مهندسی شهرتان مراجعه کنید و مدارک لازم برای صدور پروانه تکمیل کرده و ارائه دهید.
برای مثال جهت اخذ پروانه نظارت پایه 3 شما احتیاج به تایید دو عدد مهندس پایه یک دارید و برای اخذ پروانه پایه 3 اجرا شما باید در دوره ای که از طرف سازمان نظام مهندسی برای اخذ این پروانه اجرا می شود، شرکت کنید و مدرک آن را همراه خود داشته باشید، لازم به ذکر است که شرکت در این دوره ملزوم به عضویت شما در سازمان نظام مهندسی می باشد.